چهارمین جشنواره شعر نیاوران روزهای پایانی خود را طی میکند. تلاش شاعران جوان در روز اختتامیه، 16 شهریورماه به ثمر مینشیند و برگزیدگان این جشنواره در این روز معرفی میشوند. این بار و در ادامه سلسله گفت و گوهای روابط عمومی بنیاد آفرینشهای هنری نیاوران با داوران چهارمین جشنواره شعر نیاوران، با علی اکبر یاغی تبار، شاعر و یکی از داوران بخش کلاسیک این جشنواره گفت و گو کردهایم.
سطح
کیفی اشعاری که به این جشنواره ارسال شدند چگونه بود؟
در
این جشنواره ما از کار بسیار بسیار ضعیف با ایرادهای فنی بسیار تا کار متوسط و
قابل قبول و همچنین مجموعهای کار خوب که کارهای
استخوان دار و محکمی بودند دریافت کردیم.
در
میان کارهای خوبی هم که ارسال شده بود آثاری با رویکردهای مختلف در ادامه شعر سنتی
ما بود. یعنی اشعاری که در ادامه سنت دیرینه ادبیات ما سروده شده بودند. من در بخش
آزاد قصاید خیلی خوب خواندم. در بخش ویژه هم یک اثر دارای این خصوصیت بود. از طرفی
در میان کارهایی هم که ادامه اشعار «نو هندی» خوانده میشوند
و روی پرورش مضمون تمرکز دارند و اغلب هم دارای قالب غزل هستند کارهای نسبتا خوبی
خواندم.
در
برخی از آثار هم شاعر تلاش کرده بود تا حدودی از معیارهای سنتی شعر کلاسیک فاصله
بگیرد. همچنین شاهد تبلور مجموعهای از
تجربههایی که در شعر
کلاسیک امروز وجود دارد بودم، که در برخی موارد کارهای بسیار موفقی بودند.
من
سابقه داوری چندانی ندارم اما کارم آموزش است و کارگاههای
مجازی و حضوری برگزار میکنم و با نسل نویی که
شعر کلاسیک کار میکنند بسیار دمخور
هستم. میتوانم بگویم اشعاری
که به این جشنواره ارسال شده بودند بسیار بسیار قابل قبول بودند.
در
صورتی که در دورههای پیشین جشنواره به
عنوان داور حضور داشتید آیا تغییر خاصی را در کیفیت اشعار ارسالی مشاهده کردید؟
من
در دورههای پیشین جشنواره
شعر نیاوران داوری نکردهام و نمیتوانم در مورد چند و چون و چگونگی داوری در
دورههای قبلی و همچنین
کیفیت آثار صحبت کنم.
به
نظر شما اشعاری که به این جشنواره ارسال شدند تا چد شعر امروز را نمایندگی میکنند؟
از
آنجا که شعرها در ژانرها و با رویکردهای نظری متفاوت به جشنواره ارسال شد به باور
من تکثر نظری مطلوبی داشتند. یعنی میتوان گفت از تمامی
پیروان جریانهای خاص شعری در بخش
شعر کلاسیک نماینده وجود داشت. همچنین به دلیل اینکه تعداد آثاری که به جشنواره
ارسال شد زیاد بود کلیت شعر کلاسیک امروز در این جشنواره نمایندگان خوبی داشت. من
شخصا راضی بودم. با وجود اینکه حجم و تعداد
آثار بسیار زیاد بود اما تعداد کارهای متوسط و خوبی که برای داوری به جشنواره
ارسال شد رضایت مرا جلب کرد.
برگزاری
جشنوارههایی همچون جشنواره
شعر نیاوران تا چه حد میتواند در پیشرفت شعر
امروز موثر باشد؟
به
هرحال ما شاعران جوان و مستعد زیاد داریم. باید تدبیری اتخاذ شود تا آثار این
جوانان معرفی شود. برگزاری این جشنوارهها اگر در هر دوره به
نیکی انجام شود میتواند در معرفی
شاعران جوان موثر باشد. به ویژه سیستم
داوری آثار در جشنواره شعر نیاوران بسیار مناسب بود به این ترتیب که داوران بخشهای
مختلف جشنواره بدون این که با هم ارتباطی داشته باشند هر یک به تنهایی و به صورت
جداگانه داوری را انجام دادند. به این معنی که هر یک از ما بر اساس سلیقه شعری و دانش ادبی خود اشعار را
امتیاز دهی کردیم و در نهایت نفرات برتر انتخاب شدند.
به
عنوان یک شاعر پیشکسوت برای اینکه شعر به جایگاه واقعی خود دست یابد انجام چه
اقداماتی را موثر میدانید؟
به باور من برای اینکه شعر امروز ما جایگاه
استخوانمند خود را باز یابد
اقدامات مختلفی میتوان انجام داد. یکی
از این اقدامات برگزاری جشنوارههای شعر با موضوع
آزاد است. برگزاری این دست جشنوارهها برای دوستانی که
نوشتن را آغاز کردهاند، میتواند بسیار کمک کننده باشد. همان گونه که
پیشتر هم اشاره کردم نوع داوری هم برای انتخاب برگزیدگان بسیار قابل قبول بود. چون
داوری بدون حب و بغض و قصد و غرض بود که این امر میتواند
در معرفی شاعران جوانی که کار فرستادند خیلی تاثیر مثبت داشته باشد.
دومین اقدام به دوستانی برمیگردد که مشغول فعالیت در بخش مدیریت فرهنگی
این سرزمین هستند. این دوستان باید اقداماتی انجام دهند تا ادبیات فاخر شناسایی
شود. در این زمینه رویکردهای نظری باید جدیتر
دیده شوند. بیش از این که ذوق و سلیقه افراد در قضاوت و نقد آثار دخیل باشد کسانی
که به گونهای دستی در آتش آموزش
یا مدیریت در عرصه فرهنگ و ادبیات دارند باید آشنایی بیشتری با علوم بلاغیه و سنتی
و همچنین نظریههای ادبی داشته باشند
تا بتوانند این وجوه را به شاعران جوانتر آموزش بدهند.
در
انتهای گفت و گو توصیه شما به جوانانی که میخواهند
در عرصه شاعری گام بردارند چیست؟
توصیه من به شاعران جوان مطالعه شاهکارهای ادبی،
تمرین و ممارست و سیاه مشق و ... است. در کنار همه اینها آموختن مسائل مطرح در
حوزه دانش ادبی از جمله علوم بلاغی و نظریههای
به روز به جوانان شاعر کمک بسیاری میکند. اما به نظر من
بیشتر از همه خود مطالعه آثار فاخر از قدما و شاعران معاصر و همچنین ادبیات جهان
میتواند به شاعران جوان
کمک کند تا بهتر بنویسند.