آیین گرامی داشت هفتادو دومین سالروز تولد «محمد موسوی»- نوازندهی پیشکسوت نی - با نام «آن نایی دلداده» با حضور بسیاری از بزرگانِ موسیقی و هنر در فرهنگسرای نیاوران برگزار شد.
به گزارش روابط عمومی بنیاد آفرینشهای هنری نیاوران،در ابتدای مراسم، سید عباس سجادی، مدیر عامل بنیاد آفرینشهای هنری نیاوران ضمن خوشآمدگویی به حاضران اظهار داشت: «استاد سید محمد موسوی بی تردید یکی از برجسته ترین هنرمندان بی معلم در عرصه موسیقی ایرانی است که با عشق به موسیقی ایرانی زندگی کرده و بعدها به طور مستقیم و غیر مستقیم از محضر استاد کسایی بهره جسته است.»
سجادی خدمتگزاری اهالی فرهنگ و هنر را از اصلیترین وظایف و ماموریتهای بنیاد آفرینشهای هنری نیاوران دانست. سجادی در ادامه گفت: « مهمترین کار ما این است که در زمان زنده بودن هنرمندان مقام هنری آنان را ارج و قدر بنهیم، تا روزی حسرت نخوریم»
اجرای سالار عقیلی – خوانندهی صاحب نام موسیقی ایران- با همراهی «حریر شریعتزاده»، اجرای مزدا انصاری و همچنین نینوازی موسوی از دیگر بخشهای این برنامه بود.
«سالار عقیلی» پیش از اجرای برنامه اش ضمن تبریک تولد استادِ نینواز به این نکته اشاره کرد که از جوانی این افتخار را داشته است که از حضور استاد موسوی بهره بگیرد
وی در ادامه افزود : من بخش زیادی از هنر آوازیام را مدیون استاد محمد موسوی هستم. ایشان یگانه استاد بیبدیل نوازندگی نی در ایران زمین هستند وبه حق جانشین استاد کسایی و وجودشان باعث افتخار ما و ایران است. ما از داشتنِ این استاد بزرگ به خودمان میبالیم؛ موسوی فقط نوازندهی قابلی در ساز نی نیستند، انسانِ والا و آزادهای است که در طول دوران فعالیتش هنرش را به هر قیمتی نفروخت. او میتوانست در موقعیت بسیار بهتری از آنی که هماکنون هست، قرار داشته باشد؛ اما هیچگاه جز کاری که دوست میداشت؛ انجام نداد و تنها در خانه نشست و سالها تدریس کرد این ارزشمندترین چیزی است که باید در زندگی هنریشان به آن توجه کرد.»
حریر شریعتزاده نوازندهی دف و پیانو- نیز در صحبتهای کوتاهی اظهار داشت : از کودکی با شنیدنِ صدای ساز استاد موسوی از خود بیخود شدم . من با وجود آنکه سالهاست پدرم را از دست دادهام، اما ایشان همیشه حق پدری را به گردن من داشتند. من مدیون استاد هستم و اگر امروز ما – من و همسرم- به جایگاهی رسیدهایم، مدیون شما هستیم.»
این دو هنرمند سپس قطعهی «ایران» را اجرا و آن را به «محمد موسوی» تقدیم کردند.
«میلاد کیایی» - آهنگساز و نوازندهی سنتور- دیگر سخنرانِ این مراسم با ذکر خاطره ای از اولین روز های آشناییش با محمد موسوی اظهار داشت : از ویژگیهای این هنرمند، آزادگی است؛ اتفاقی که همچنان بعد از 55 سال مشاهده میشود، وجودی پر از مهر و دوستی و تجارب هنریاش نیز به این مهر دامن زده است.
کیایی نیز با ذکر این نکته که نی ساز بسیار خاصی است و از میان کسانی که به نواختنِ آن روی میآورند، تنها چهرههای محدودی میتوانند نوازندهای چیره دست شوند گفت : موسوی آمیختهای از «فرهنگ» و «هنر» است .او در کنار هنرش، همواره فرهنگی قابل احترام داشت چرا که از نسلِ هنرمندانی است که دیگر بسیاریشان تکرارناپذیر هستند. یادم میآید در مراسم خاکسپاری استاد بنان، «موسوی» چنان نیای نواخت که هنوز در خاطرهی جمعی ما مانده است.
پس از صحبت های میلاد کیایی مزدا انصاری قطعاتی را به صورت سولو اجرا کرد.
«علی مرادخانی» دیگر سخنران برنامه حضورش در این مراسم را یک افتخار قلمداد کرد و اظهار داشت : محمد موسوی یکی از بااخلاقترین و دوست داشتنی ترین هنرمندان کشور است. او ذاتا شیرین است؛ حتی بداخلاقیهایش هم شیرین است. من از همان زمان که وارد دفتر موسیقی شدم – سال 69- در خدمت ایشان بودند و شاهد هستم که برنامههای اجرایی ایشان چه شور وحال و قدرتی داشت. ایشان ساعتها میتوانست در برنامهای، قدرت ساز خود را حفظ کند و نفساش را زنده نگاه دارد و اجرایش هیچ کم و کاستی نداشته باشد.»
مراد خانی اخلاق حرفهای را یکی دیگر از وجوه شخصیتِ ایشان دانست عنوان کرد : او همواره برای کاری که میخواست انجام دهد، احترام ویژهای میگذاشت و از جمله فعالیتهای مهماش، حضور در گروه اساتید است که میدانم تمام کارهای مربوط به آن گروه را ایشان انجام میدادند.
«محمد علی بهمنی» - شاعر و ترانهسرا- نیز با حضور در جایگاه غزلی به مناسبتِ میلاد «محمد موسوی» خواند و به این نکته اشاره کرد که از زمان حضورش در رادیو – در سال 42- با این نوازندهی برجستهی نی اشنا شده است و از همان زمان تاحالا، یکی از بزرگترین شوقهای زندگیاش شنیدنِ صدای نی اوست.
محمد اسماعیلی - نوازندهی برجستهی تنبک - نیز در سخنانی دربارهی دوستِ دیرینش گفت:از آقای موسوی خیلی چیزها یاد گرفتم که از جملهی آن احترام به استادشان بود، یادم میآید در یکی از برنامههای خارج از کشور، وقتی میخواست سولو بنوازد؛ به آقای کسایی زنگ زدند و از ایشان اجازه گرفتند.
این استاد برجستهی سازهای کوبهای همچنین از او گلایه کرد که اگرچه، در مراسم بزرگداشتش شرکت نکرده است؛ اما او برای ادای احترام به این برنامه آمده است.
«رشید کاکاوند» نیز در سخنانی درباره ی تاثیر موسوی و نسل او بر فرهنگ ما و ادبیات سخن گفت ابراز داشت : بدون اغراق باید پذیرفت که چند نسل از ما از طریق موسیقی با ادبیات جدی فارسی آشنا شدند و حتی گاهی موسیقی باعث شد تا آن آثار قدرتمندتر از قبل شنیده شوند.
وی افزود: استاد موسوی، کارهای ارکسترالی نیز انجام داده است که از جملهی آنها به گفتهی دکتر محمد سریر، نوازندگیشان در قطعهی «کوچ» است که «محمد نوری» خوانده است و این شگفتانگیز است که ما هر خاطرهای از موسیقیهای درجه یک داریم، رد پای استاد موسوی در آن دیده میشود. باعث تاسف است که نسلِ امروز کمتر با این موسیقی ارتباط برقرار میکنند که این بدون شک به خاطر کاستیهای فرهنگی این سالهاست.»
در ادامهی برنامه «محمد موسوی» سخن گفت. از اینکه وقتی برای اولین بار برای امتحانِ برنامهی گلها به رادیو میرود و استاد تجویدی میگوید: «تا زمانی که استاد کسایی زنده است؛ هیچ نوازندهی نیای را استخدام نمیکند و او بعدها با کمک استاد «ناصر افتتاح» با استاد «عبادی» آشنا میشود: «یکشب به خانهی استاد عبادی رفتم و پیرمردی نورانی را دیدم. ایشان گفت شنیدهام که خوب ساز میزنی. من از محضرشان اجازه گرفتم و یک مخالف سهگاه نواختم، ایشان گفتند پسر من با شما میخواند. جوانی آنجا خواند. بعد از پایان قطعه استاد عبادی به من گفتند که هفتهی بعد همراه او به رادیو بروم و آنجا متوجه شدم که آن خواننده «محمدرضا شجریان» است که آن زمان «سیاوش بیدگانی» صدایش میکردند. ما برنامه را ضبط کردیم و از آن پس من به گلها رفتم.»
«محمد موسوی» همچنین از عشق و احساسی گفت که آن زمان بر فضای موسیقی ایران حاکم بود: «استاد بنام تعریف میکردند روحالله خالقی به من زنگ میزدند و میگفتند فلان ساعت به انجمن موسیقی بیایید، ما در یک اتاق بدون وسیلهی گرمایشی و سرمایشی ساعتها تمرین و شب با ارکستر بهصورت زنده اجرا میکردیم و اجرایمان هم بسیار ناب میشد. این بهخاطر حش مشترکی بود که میانِ اهالی موسیقی وجود داشت. استاد «بنان» پس از قطعهی «می ناب» در اوجِ آوازشان و علیرغم مخالفت استاد خالقی از موسیقی حداحافظی کردند. این برای من درسِ بزرگی بوده است.»
«محمد موسوی» ادامه داد: «من امشب فقط سپاسگزاری میکنم. آقای اسماعیلی من را خجالت دادند و باید به ایشان بگویم شما تاج سر من هستید. همیشه وقتی با آقای تهرانی صحبت میکردم، ایشان استاد «اسماعیلی» را مثلِ اولادِ خودش میدانست و جانشینِ خودش. من باید از بسیاری کسانِ دیگر تشکر کنم، خانوادهام و به خصوص دخترانم، پزشکانی که سلامتیام را به من بازگرداندند، استاد «منصور قنادپور» که ردیفهای موسیقی را نزد ایشان یاد گرفتم و تمام استادانی که امروز در این مراسم حضور دارند. امشب که من اینجا هستم، بسیاری از همقافلههای من از این جهان رخت بربستهاند که جایشان تا ابد در موسیقی این مرز و بوم خالی است و برخی در بستر بیماری است. امشب برای رفیق و همراه سالهای دورم برای استاد شجریان دعایی از ته قلب کنیم و از خداوندن برایشان سلامتی کامل را خواستار باشیم؛ همچنین برای هوشنگ ظریف. من بیش از سه هزار ساعت موسیقی نواختهام که 250 ساعت آن با استاد شجریان است و جزو بهترین کارهای من است . یادی کنم از استاد کسایی که استاد به حق موسیقی ایران است. ما در هفتهی گذشته استاد ناصر چشماذر و لشگری را از دست دادیم که یادشان را گرامی میدارم.»
او ادامه داد: «کشور ما امروز نیاز به مسوؤلانی دلسوز دارد تا یادشان باشد جانی که با هنر آمیخته شود، از آدمی انسان بهتری خواهد ساخت.»
موسوی در پایان صحبت هایش از سید عباس سجادی مدیر عامل بنیا آفرینش های هنری نیاوران به خاطر تلاش های او در گرامی داشت یاد و خاطره بزرگان فرهنگ وهنر و نیز مراسمی که به همت بنیاد افرینش های هنری نیاوران برای او ترتیب داده شده بود قدر دانی کرد
در پایان این مراسم، تابلویی از پرتره محمد موسوی که همراه با خطی از امید خاکباز بود به محمد موسوی اهدا شد همچنین از سوی عباس عظیمی، مووسه هنرمندان پیش کسوت لوح تقدیری به استاد محمد موسوی اهدا شد
محمد اسماعیلی، هوشنگ کامکار، بیژن کامکار، منصور قنادپور، رضا مهدوی، فضلالله توکل، میلاد کیایی، عباس خوشدل، علی مرادخانی، شاهرخ تویسرکانی، محمد علی بهمنی، سعید ثابت، نجمه تجدد، آذر هاشمی، قاسم رفعتی، شبنم سمیعیان، رضا موسوی زاده، هاله وزیری، عباس خوشدل، ملیحه مرادی، جواد بختیاری و ... از هنرمندانی بودند که در این برنامه حضور داشتند